Yerli Koyun Irkları

 

AKKARAMAN: (Orta Anadolu ve komşu bölgeleriyle kesiştiği yerler / Kombine, et ve süt) Yerli ırklar içinde iri yapılı olarak tanımlanır. Vücut dar ve uzundur. Sırt hattı düzdür, bazılarında hafif bir çukurluk görülebilir. Baş uzun ve dar, yüz çıplak ve üzerinde değişik büyüklükte kâkül (hotoz) bulunur. Koçlarda baş hafif dışbükeydir. Uzun ve sarkık kulaklıdır. Bacaklar uzun ve sağlam, tırnaklar sağlam ve serttir. Vücut rengi genellikle beyazdır. Genellikle baş, burun, kulak ve ayaklarda siyah lekeler bulunur. Baş, boyun altı ve bacaklar yapağısızdır.

Yapağı kaba -karışık ve seyrektir. Koyunlar boynuzsuzdur. Erkeklerde küçük yapılı yada tam gelişmemiş boynuz bulunabilir. S formunda yağlı kuyrukludur. Kuyruk, arkada n bakıldığı zaman üst üste oturmuş üç parça görünümündedir. Dipte geniş ve büyük bir yağ kitlesi, onun üstünde kalp şeklinde daha küçük ve yağlı ikinci bir parça, en üstte ise yağsız, kıllı ve aşağıya sarkan uzun kısım bulunur.

Kötü çevre şartlarına ve hastalıklara dayanıklıdır. Sağlam yapılı ve kanaatkârdır. Yetersiz bakım besleme, farklı ve değişken iklim koşullarında yaşayabilir. Yağlı kuyruklu oluşu nedeniyle yetersiz besleme dönem lerinde yaşama gücü yüksekti r. Yerli ırklar içinde en uysal olanıdır, sevk ve idaresi kolaydır.Sürü ve analık iç güdüsü iyidir. Uzun yol yürüyüşlerine dayanıklıdır. Fakir meralardan yararlanma yeteneği yüksektir.

Yazları kurak ve sıcak, kışları soğuk ve karlı bozkır iklimine uyum sağlamıştır. Fazla engebeli olmayan, bitki örtüsü zayıf geniş meralarda yetiştirilir. Besleme karlı dönem dışında meraya dayalıdır. Karlı kış aylarında ağırlıklı olarak samana dayalı, az miktarda dane destekli besleme uygulanır. Basit ve düşük maliyetli ağıllarda barındırılır. Aile, köy veya şahıs sürülerinde ve 30-500 başlık gruplar halinde yetiştirilmektedirler.

 


MORKARAMAN: (Doğu Anadolu Bölgesi / Kombine, et verimi öncelikli) Sağlam ve iri yapılıdır. Sağrı cidagodan biraz yüksektir. Boyun uzun, göğüs dar, sağrı düşük ve bacaklar yüksektir. Kulak büyük, enli, s arkık ve yana doğru yatıktır. Baş vücuda nazaran uzun ve öne doğru incelmiştir. Baş profili alnın bu runa geçiş yerinden biraz yukarıda hafif çukurluk gösterir. Burun dişilerde az veya çok, koçlarda be lirgin şekilde dışbükeydir.

Vücut rengi kızıldan mora kadar değişmekle birlikte göz, ağız ve burun etrafı daha açık, baş ve ayaklar vücuda nazaran daha koyu renklidir. Yüz ve baş genel olarak yapağısızdır. Karın ve boyun genellikle çıplak veya seyrek örtülüdür. Bacaklar bileklerden itibaren yapağısızdır. Yap ağı kaba karışıktır. Erkekler çoğunlukla boynuzludur. Boynuzlar büyük ve helezonidir, dişiler ise zayıf boynuzlu veya boynuzsuz olabilir. Yağlı kuyrukludur. Kuyruk omurları iki defa bükülme yaptığından S formundadır.

Sürü ve analık içgüdüsü, yürüme yeteneği iyi, sevk ve idaresi kolaydır. Yaşama gücü ve kötü çevre koşullarına adap tasyon yeteneği yüksektir. Soğuğa karşı dayanıklıdır. Yağlı kuyruk, uzun ve yetersiz kış besleme döne minde enerji kaynağı olarak kullanılmakta, bu koşullarda yaşam garantisi sağlamaktadır.

Doğu Anadolu Bölgesi'nin soğuk ve uzun kış koşullarına ve dağlık yapısına çok iyi uyum sağlamıştır. Yüksek rakımlı ve fakir meraları iyi değerlendirir. Kış aylarında ise normal bir besleme ile kapalı veya bir tarafı açık ağıllarda barındırılır.

 


KANGAL AKKARAMAN: (İç Anadolu Bölgesinde Sivas ve çevre iller / Kombine, et ve süt) Vücut iri yapılıdır. İnce bir dudak yapısına sahiptir. Burun üstü genellikle dışbükeydir. Kulaklar uzun, geniş ve uzun ve dar, kaburgalar yassıdır. Göğüs özellikle koçlarda oldukça geniştir. Koyunların bir bölümünde 14 kaburga bulunur. Bacaklar uzun ve kuvvetlidir. Vücut beyaz ve kaba -karışık yapağı ile örtülüdür. Göz ve ağız çevresi ile ayaklar genellikle siyahtır. Baş, boyu n, karın altı ve bacaklarda yapağı örtüsü bulunmaz. Koyunlar boynuzsuzdur. Erkek lerin % 10 kadarında zayıf boynuz bulunur. Yağlı kuyrukludur ve kuyruk S formundadır.

Kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullar ına adaptasyon yeteneği iyidir. Uzun yol yürüyüşlerine dayanıklı ve sürü içgüdüsü gelişmiştir.

Yazları kurak ve sıcak, kışları soğuk ve karlı bozkır ikliminde, fazla engebeli olmayan, bitki örtüsü zayıf geniş meralarda yetiştirilir. Besleme karlı dönem dışında meraya dayalıdır. Karlı kış aylarında ağırlıklı olarak samana dayalı, az miktarda dane destekli besleme uygulanır. Yetersiz barınak ve bakım koşullarında yetiştirilebilir. Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki Akkaraman yetiştiricileri damızlık koç ihtiyaçlarının bir kısmını Kangal Akkaraman sürülerinden karşılanmaktadır.

SAKIZ: (Çeşme, İzmir, Aydın, Marmara ve Ege Sahilleri / Süt ve döl) Vücut dar ve yüksek, bacaklar uzundur. Vücut beyazdır, göz, ağız, burun ucu, kulak ve ayaklarda siyah lekeler vardır. Baş, bacaklar ve karın altı yapağısızdır. Yapağı tipi kaba karışıktır. Erkekler kuvvetli spiral boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Kuyruğun dip kısmı az yağlı, üçgen görünümlü, uç kısmı yağsız, ince ve uzundur. Meme bezel yapıdadır. Bol süt verimine uygun, geniş, sarkık ve meme uçları genellikle iridir. İkiden fazla meme başı bulunur.

Erken gelişen bir ırktır. Döl ve süt verimi yüksektir. Adaptasyon kabiliyeti düşüktür. Eti lezzetlidir. Sürü içgüdüsü zayıftır.

Aile işletmelerinde 3-5 başlık sürü halinde yetiştirilir. Ortalama 180-200 kg süt vermekle birlikte iyi bakım besleme koşullarında 500 kg ve üstünde süt veren koyunların sayısı az değildir. Döl ve süt veriminin yüksek olması nedeniyle özellikle verim dönemlerinde ek yemleme yapılmaktadır.


İVESİ: (Güneydoğu Anadolu Bölgesi / Kombine, süt verim öncelikli) Vücut sağlam ve orta yapılıdır. Süt tipine uygun, ince fakat sağlam kemik yapısına sahiptir. Vücut beyaz-krem renklidir. Baş, kirli sarı - kahverengi, siyah ve beyaz olmak üzere üç farklı renkte olabilir. Çoğunlukla alında beyaz leke vardır. Kulak ve burunda lekeler ile ayaklarda pigmen tasyon bulunur. Yağlı kuyrukludur. Büyük, yağlı esas kuyruk kitlesinin üzerinde yağsız bir parça bulunur. Kuyruğun yağlı bölümünde alttan başlayıp ortaya kadar uzayan çıplak bir oyuk bulunur. Erkeklerde boynuzlar geriye, aşağıya doğru ve helezoni yapıdadır. Boynuzsuz ve hilal şeklinde boynuzlulara da rastlanır. Dişilerde % 10 oranında zayıf boynuz ve koç boynuzluluk görülür. Meme, yüksek süt verimine uygun şekilde bezel yapıdadır. Meme ve meme başı formu değişkendir.

Sıcak ve kurak iklim koşullarına çok iyi uyum sağlamıştır. Bu koşullarda uzun mesafeleri yürüyebilir. Analık iç güdüsü gelişmiştir. Değişik çevrelere uyum yeteneğinin yüksek ve sürü iç güdüsünün gelişmiş olması, İvesi'lerin diğer sütçü ırklara üstünlüğü olarak kabul edilir. İsrail İvesi'lerinin kökeni Anadolu İvesisi'dir.

Göçer sistem içinde yetiştirilir. Sıcak ve kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyi olup soğuk karasal iklim koşullarında bile başarıyla yetiştirilebilmektedir. İvesiler , 40-45 °C'leri bulan sıcak ve kurak çöl şartlarında sürü koyunculuğu şeklinde yetiştirilebilmektedir.Yetersiz mera,barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Besleme kış dönemi dışında mera ve anız otlatmasına dayalıdır. Kış aylarında ağırlıklı olarak samana dayalı, az miktarda dane destekli besleme uygulanır. Yetersiz, basit ve düşük maliyetli ağıllarda barındırılır. Yağışlı ve nemli bölgelerde adaptasyon güçlüğü olmaktadır.

 


DAĞLIÇ: (İç Batı Anadolu Bölgesi / Kombine, et ve süt) Vücut küçük yapılıdır. Sırt çizgisi düz, cidago yüksekliği beden uzunluğundan fazla, göğüs ve sağrı dardır. Koçlar tipik, koyunlar hafif koç başlıdır. Genellikle beyazdır, göz ve ağız etrafında, kulaklarda ve bacaklarda siyah veya koyu kahverengi lekeler görülebilir. Göz altından yüze doğru yayılan oval şekilde siyah ya da koyu kahve nişaneler bulunabilir. Siyah başlılara da rastlanabilir. Gövdede siyah veya koyu lekeler görülebilir.

Alaca olanların siyah lekeleri yaş ilerledikçe kırçıl renge döner. Karın ve boyun yapağılıdır. Erkekler genel likle boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Boynuzlar baş tan yana doğru uzamış, büyük, kuvvetli, kalın, birden fazla kıvrımlı ve siyah pigmentlidir. Kaba karışık yapağılı ve yağlı kuyruklu dur. Kuyruk yassı, geniş ve kalp şeklinde aşağı doğru sarkar. Dış yüzü düz, orta oluğun iki yanında oval kitle yer alır.

Elverişsiz bakım ve besleme koşullarında yaşama gücü yüksektir. Adaptasyon yeteneği iyidir. Uzun yol yürüyüşlerine dayanıklı ve sürü iç güdüsü gelişmiştir. Sıcak ve kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullarında, yetersiz mera, barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Ağılları genellikle bir tepeye yanaştırılarak yapılır. Burdur ve Isparta illerinde dağların eteklerindeki kovuklarda ve hatta rüzgardan korunmuş yerlerde açıkta korularda barındırılır. Göçer olarak da yetiştirilir.

 


KIVIRCIK: (Trakya, Marmara ve Kuzey Ege Bölgesi / Kombine, et, süt ve yapağı) Et ve süt verimi öncelikli olmak üzere iki farklı tipi vardır. Etçi tipte vücut ve göğüs geniş ve yuvarlak, kaslar geli şmiştir. Sağrı hafif meyilli, bacaklar nispeten kısadır. Sütçü tipte vücut ve göğüs dar, bacaklar uzundur. Sırt hattı hafif çukur, sağrı hafif düşük önden arkaya doğru daralan yapıdadır. Vücut genellikle beyaz olup, siyah ve ala calık ta görülür. Baş, karı n altı, bacaklar ve bazılarında da gerdan yapağısızdır. Yapağı tipi kaba karışıktır. Erkekler öne doğru spiral boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Kuyruk yağsız, uzun ve incedir, üzeri uzun kıllarla örtülüdür. Kuyruk tarsal eklemine kadar, bazı hayvanlarda tarsus ekleminden aşağıya uzanır.

Sürü içgüdüsü ve engebeli arazilerde uzun mesafeleri yürüme kabiliyeti iyidir. Adaptasyon yeteneği yüksektir. Sağlam yapılı ve kanaatkâr olması nedeniyle kötü çevre koşullarına dayanıklıdır. Et ve süt verimi oldukça iyidir. Et yağının kas ve lif aralarında dağılmış olması ete yumuşaklık ve lezzet verir. Kıvırcık kuzularının eti açık renkli ve ince liflidir.

Aile işletmelerinde, yerleşik köy sürülerinde ve ticari işletme sürüleri şeklinde, 20-400 başlık sürüler halinde yetiştirilmektedir. Yüksek, makilik, soğuk ve nemli çevre şartlarına iyi adapte olmuştur. Yılın önemli bir kısmında otlatma uygulanır. Bakım ve besleme daha çok ekstansif koşullarda yapılır. Bölgede erken kuzu kesimi yaygın olduğundan kasaplığa ayrılan kuzular 25-30 günde, damızlığa ayrılanlar ise 60-70 günde sütten kesilirler.

 


ORTA ANADOLU MERİNOSU: (Orta Anadolu Bölgesi / Kombine, et ve yapağı) Akkaraman ırkı ile Alman Et Merinosu melezlenmesiyle elde edilmiştir. Yaklaşık % 80 Alman Yapağı Et Merinosu, % 20 Akkaraman genotipi taşımaktadır. Vücut iri yapılıdır. Baş uzunluğu ve genişliği orta, dudaklar kalın, kulaklar yatay ve geniş, boyun kısa ve kalın, vücut geniş, derin ve uzun , butlar dolgun ve etli, bacaklar uzun ve kuvvetlidir. Yapağı rengi beyazdır. Bacakların alt kısımları ile yüz çıplaktır. Yapağısı ince ve birörnek elyaftan oluşmaktadır. Erkek ve dişiler genelde boynuzsuzdur. Kuyruk yağsız, ince ve uzundur.

Akkaraman koyunlardan kök aldığı için Orta Anadolu şartlarına iyi uyum sağlamış ve hastalıklara karşı dayanıklı, yaşama gücü yüksek bir ırktır. Değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği, analık ve sürü içgüdüsü oldukça iyidir. Kuzu ve rimi ve büyüme hızı Akkaramana göre yüksektir.

Orta Anadolu şartlarında kış aylarında bir süre ağılda; diğer zamanlarda gündüz merada, geceleri açık çevrili yerlerde yetiştirilir. Yerli ırklardan sonra kurak meralardan en iyi yararlanabilen koyun ırkıdır. Bakım, besleme şartları nispeten iyi işletmelerde başarılı şekilde yetiştirilmektedir.

 


ANADOLU MERİNOSU: (İç Anadolu Bölgesi'nin batı kısımları / Kombine, et ve yapağı) Alman Yapağı Et Merinosu ile Akkaramanın melezlenmesiyle Polatlı ve Altınova Tarım İşletmelerinde elde edilmiştir. Bu merinos tipi % 75 -80 Alman Yapağı Et Merinosu genotipi taşır. Baş uzunluğu ve genişliği orta, dudaklar kalın, ku laklar yatay ve geniş, boyun kısa ve kalın, vücut iri, geniş, derin ve uzun, butlar dolgun ve etli, bacaklar uzun ve kuvvetlidir. Renk be yazdır. Başın yüz kısmı ile bacakların alt kısımları çıplaktır. İnce, birörnek, 60 -64 S yapağılıdır. Erkek ve dişiler genelde boynuzsuzdur. Kuyruk yağsız, ince ve kısadır.

İç Anadolu Bölgesi şartlarına adapte olmuştur. Değişik çevre şartlarına adaptasyon yeteneği yüksektir. Yürüme yeteneği, sürü ve analık içgüdüsü iyidir.

İç Anadolu'nun az engebeli ve yetersiz mera şartları ile karasal iklimine uyum sağlamıştır. Bununla birlikte bakım besleme ve barındırma koşulları nispeten iyi olan işletmelerde başarılı bir şekilde yetiştirilmektedir. Barınaklar genellikle meraya yakın yerlere inşa edilmektedir. Karlı dönemlerde ağılda barındırılır. Meranın durumuna ve mevsime göre ek yemleme yapılmaktadır.

 


KARACABEY MERİNOSU: (Marmara Bölgesi, ağırlıklı olarak Güney Marmara / Et, Yapağı) Kıvırcık ile Alman Yapağı Et Merinosu melezlenmesiyle elde edilmiş olup % 90 üzerinde Merinos genotipi taşımaktadır. Vücut geniş, derin, yuvarlak yapılı, orta uzunlukta, sırt düzgün ve geniş, sağrı geniş ve az düşük, bacaklar orta uzunlukta ve iriliktedir. Butlar dolgun ve de rindir. Başın yüz kısmı ile bacak uçları çıplaktır. Renk beyazdır. Kuyruk yağsız, uzun ve incedir. Erkekler % 10 -15 boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Yapağısı ince, bir örnek olup tekstile uygundur.

Yaşama gücü yüksektir. Hemen tüm yıl kızgınlık gösterir.Kuzuların büyüme hızı yüksektir. Koyunlar iyi huylu, sürü içgüdüsü oldukça iyi, sürü halinde yönetilmesi kolaydır. Sağım ve kırkıma olumsuz tepki vermez. Analık içgüdüsü iyidir. Bulunduğu bölge şartlarına uyumlu ve hastalıklara dirençlidir.

Bakım ve besleme koşulları daha iyi olan ve kısmen de entansifleşme eğilimi görülen işletmelerde ve engebesi az ovalık kesimlerde tercih edilen bir ırktır.

 


KARAYAKA: (Sinop'tan Trabzon'a kadar Karadeniz kıyı ve dağlık kesimleri ile Orta Karadeniz'in İç Anadolu ile kesişen Tokat ve Amasya çevresi / Kombine, et, yapağı ve süt) Vücut yapısı küçüktür. Bedeni yüksekliğine nazaran uzun, geniş ve derindir. Baş küçük-orta yapılı, dar ve kaba görünüşlüdür. Alında kâkül bulunur. Boynu kısa ve kalın, omuzlar dar, bacaklar nispeten kısadır. Vücut rengi genel olarak beyazdır. Daha çok baş ve boyun bölgesinde olmak üzere çeşi tli büyüklüklerde kahverengi ve siyah lekelere rastlanır. Erkekler genel olarak baştan öne doğru kıvrımlarla açılan kalın ve kuvvetli boynuza sahiptir. Dişiler genel olarak boynuzsuzdur. Kuyruk yağsız ve uzundur. Nadiren dip kısmında yağ kitlesi bulunur. M eme az gelişmiş ve bezeldir.

Tırnak ve bacak yapısı sağlamdır, engebeli ve eğimli meralarda oldukça hızlı hareket eder. Sevk ve idaresi oldukça zordur. En kaba Yapağılı koyun ırkımızdır. Yapağısı, kaba uzun ve keçeleşme kabiliyetinin düşük olması sebebiyle yatak ve yorgan yapımında daha çok tercih edilir. Yapağı özelliği yağmurun deriye inmeden atılmasında özel bir avantaj sağlar. Kâkül yapağının uzun olduğu dönemde görmeyi engelleyecek ölçüde gözleri kapatabilir. Eti lezzetlidir.

Dağlık, ağaçlık, nemli ve soğuk çevre şartlarında yetiştirilir. Yetiştiriciliğinde yaylacılık geleneği yaygındır. Yılda iki kırkım uygulanabilmektedir.

 


RAMLIÇ: (Orta Anadolu ile Batı Anadolu geçit bölgeleri / Kombine, et ve yapağı) % 65-70 Rambouillet ve % 30-35 Dağlıç genotipi taşımaktadır. Vücut iri yapılıdır. Renk beyazdır. Koçlar genellikle boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Kuyruk yapısı ince ve uzun, kuyruk dip kısmı üçgen şeklindedir.

Dağlıç ırkının yetiştirme koşullarındaki yüksek yaşama gücü ile Rambouillet ırkının iyi olan et ve yapağı verim özelliklerini taşıyan bir koyun tipidir. Olumsuz çevre koşullarına adaptasyonu yüksektir. Sürü içgüdüsü iyidir.

Marmara Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde saf bir sürü yetiştirilmektedir. Batı geçit bölgesinin koşulları kısmen iyi işletmelerinde yetiştirilebilmektedir.

 


PIRLAK: (Kütahya, Afyon ve Uşak'tan, Manisa'ya kadar uzanan İç Batı Anadolu bölgesi ile Batı Akdeniz'in kuzeyinde Isparta ve Burdur / Kombine) Vücut orta iriliktedir. Renk beyaz, göz etrafında, kulak uçlarında ve ağız etrafında siyah lekelere rastlanır. Ayakları siyah lekeli olanlar da görülmektedir. Kulaklar yere paralel ve ileriye doğrudur. Erkekler yanlara doğru açılan güçlü spiral boynuzlara sahiptir. Dişiler genel olarak boynuz suzdur. Kuyruk inceden yarı yağlıya kadar farklılık göstermektedir. Kuyruk yağ kitlesi, dip kısmından uca doğru azalan yapıdadır.

Kötü çevre şart larına ve hastalıklara dayanıklıdır. Eti lezzetlidir.

Sıcak ve kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyidir. Yetersiz mera, barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Ağılları genellikle bir tepeye yanaştırılarak yapılır. Burdur ve İsparta illerinde dağların eteklerindeki kovuklarda ve hatta rüzgârdan korunmuş yerlerde açık korularda barındırılır. Göçer olarakta yetiştiriciliği yapılmaktadır. Besleme karlı kış dönemleri dışında tamamen meraya dayalıdır.

 


PIRIT:

VERIM YÖNÜ:Kombine

YAYILMA ALANI:Isparta İli Merkez İlçe, Gönen, Senirkent, Yalvaç İlçelerinde Yoğun olarak yetiştirilmekte ayrıca Burdur, Afyon, Kütahya, Uşak ve Manisa İllerinde de yetiştirilmektedir.

GENEL TANIM: Vücut orta iriliktedir. Renk beyaz, göz etrafında, kulak uçlarında ve ağız etrafında siyah lekelere rastlanır. Ayakları siyah lekeli olanlarda görülmektedir. Kulaklar yere paralel ve ileriye doğrudur. Erkekler yanlara doğru açılan güçlü spiral boynuzlara sahiptir. Dişiler genel olarak boynuzsuzdur. Kuyruk inceden yarı yağlıya kadar farklılık göstermektedir. Kuyruk yağ kitlesi, dip kısmından uca doğru azalan bir yapıdadır.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLIKLER: Kötü çevre şartlarına ve hastalıklara dayanıklıdırlar. Eti lezzetlidir.

YETİŞTIRME KOŞULLARI: Aile işletmelerinde küçük sürüler halinde yetiştirilir. Kuzuların ortalama doğum ağırlığı 3.6 kg, ortalama sütten kesim ağırlığı 25 kg, ortalama 120. gün ağırlığı 32 kg'dır.


KARYA: (Aydın, İzmir, Manisa, Uşak ve Denizli İlleri / Kombine, süt ve döl)

Batı Anadolu'daki ırkların Sakız ve Kıvırcık koçlarla sistemsiz melezlenmesi sonucu oluşmuştur. Vücut orta iriliktedir. Renk beyaz, göz etrafı, kulak uçları ve ayaklar genellikle siyahtır. Yapağı tipi kaba karışıktır. Erkekler kuvvetli spiral boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Kuyruk ince ve az yağlıdır.

Erken gelişen bir ırktır. Döl ve süt verimi yüksektir. Özellikle bakım ve besleme koşulları kısmen iyi olan ve entansifleşme eğilimi görülen ovalık kesimlerde yetiştiriciliği tercih edilmektedir.


POLATLI KOYUNU:

VERİM YÖNÜ : Kombine, et ve yapağı

YAYILMA ALANI : Orta Anadolu Bölgesi ve çevresi

GENEL TANIMI : Akkaraman ırkının İllede France koyun ırkı ile melezlenmesi sonucunda Polatlı'da elde edilmiştir. % 75 İll de France genotip taşır. Vücut derin ve geniş, sırt geniş yapılıdır. Kulaklar büyüktür. Vücut beyazdır. Kuyruk yağsız, ince ve uzumdur. Erkekler ve dişiler boynuzsuzdur. Meme yapısı gelişmiş ve vücuda bağlantısı iyidir.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER : Orta Anadolu koşullarına iyi adapte olmuştur. Hastalıklara direnci yerli koyun ırklarına benzerdir. Sürü, analık içgüdüsü ve yürüme kabiliyeti çok iyidir. Erken gelişmektedir ve iyi kalitede karkas üretmektedir. Erkekler ticari melezleme amacıyla kullanılabilirler.

YETİŞTİRME KOŞULLARI : Step iklim koşullarına, açık ve engebeli arazilere iyi adapte olmuştur. Dağlık alanlar için uygun değildir. Farklı iklim ve coğrafi koşullarda yetiştirilebilir.


BAFRA KOYUNU:

VERİM YÖNÜ : Kombine, et ve süt

YAYILMA ALANI : Orta Karadeniz Bölgesi

GENEL TANIMI : Sakız ve Karayaka ırklarının melezlemesi sonucu elde edilmiştir. Süt tipi vücut yapısına sahiptir. Baş yapısı orta büyüklükte, kulaklar uzundur. Boyun ince ve uzundur. Vücut beyaz, fakat ağız, göz ve kulak çevresinde siyah lekeler mevcuttur. Vücudn diğer yerlerinde siyah leke olması istenmez. Baş, karın ve ayaklarda yapağı bulunmaz. Koçlar güçlü spiral boynuzlara sahipken, koyunlarda boynuz bulunmaz, nadiren az gelişmiş boynuzlar bulunur. Kuyruk yağsız ve uzundur, dip kısmında az yağ bulunur. Meme yapısı iyidir.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER : Adaptasyon yeteneği oldukça iyidir. Hastalıklara dayanıklılılığı yerli ırklar gibidir. Sürü, analık içgüdüsü ve yürüme kabiliyeti çok iyidir. Erken gelişmektedir.

YETİŞTİRME KOŞULLARI : Kıyı bölgelerine iyi adapte olmuştur. Yerli ırklardan daha fazla bakıma ihtiyaç duyar.

 

 


ŞAVAK AKKARAMAN:

VERİM YÖNÜ: Kombine, et, süt, döl ve yapağı

YETİŞTIRME ALANI: Tunceli, Elazığ ve Erzincan

GENEL TANIMI: Vücudu beyaz; göz, burun ve ayaklar üzerinde siyah lekeler mevcuttur. Cidago yüksekliği 62-65 cm olan hayvanlar vardır. Yapağısı kaba-karışıktır. Baş, boyunaltı ve bacaklarda yapağı yoktur. Koyunlar boynuzsuz, koçlarda ise boynuzluluk oranı düşüktür.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Hastalıklara karşı dirençlidir. Değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyidir. Uzun yol yürüyüşlerine dayanıklı ve sürü içgüdüsü gelişmiştir. Proje sürülerinde 140-160 günlük sağım sürecinde ortalama 126-208 kg süt vermekte ve kuzular 90 günlük yaşta ortalama 33 kg canlı ağırlığa ulaşmaktadırlar.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Doğu Anadolu bölgesinin genelinde görülür. Aile işletmelerinde büyük sürüler halinde göçer olarak yetiştirilmektedir. Besleme yapılmamaktadır.

 


TAHİROVA:

VERİM YÖNÜ: Kombine, süt ve et

YETİŞTIRME ALANI: Marmara ve Ege Bölgelerimiz

GENEL TANIMI: Vücut, beyaz ve lekesiz, ince ve uzun kemik yapılıdır. Yüzü çıplak, başı koçbaşı şeklindedir. Kuyruk, ince ve uzundur. Meme, bezel ve geniş yapıdadır. Baş ve bacaklar yünsüzdür. Kulaklar büyük ve öne doğru düşük-tür, en belirgin özelliği uzun ve tüysüz bir kuyruğa sahip olmalarıdır (Sıçan kuyruğu tipinde).

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Erkek ve dişileri boynuzsuzdur, genelde 12. ayında doğum yapmış olur. Diğer et ve süt ırkları ile melezlemeye uygundur. Çoklu doğum özelliğini iyi aktarabilir. Annelik içgüdüsü iyidir, laktasyon süt verimi 111.2-196.4 kg'dır.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Aile işletmelerinde sürüler halinde yetiştirilir. İyi bakım ve besleme koşullarında çok zayıf olmayan mera şartlarında yüksek döl verimine sahiptir.

 


KOÇERİ:

VERİM YÖNÜ: Kombine, et, süt ve döl

YETİŞTİRME ALANI: Başta Batman olmak üzere Siirt, Mardin, Şırnak ve Bitlis illeri

GENEL TANIMI: Hamdani ve Karakaş koyunlarının melezlenmesi sonucu oluşmuştur. Baş, bacaklar ve boyun koyun kahve, kahve ve siyah yapağılıdır. Kulaklar oldukça uzun, geniş ve sarkıktır. Yağlı kuyrukludur. Kuyruk omurları iki defa bükülme yaptığından S formundadır.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Hastalıklara karşı dirençlidir. Değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyidir. Uzun yol yürüyüşlerine dayanıklı ve sürü içgüdüsü gelişmiştir.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinin genelinde görülür. Aile işletmelerinde büyük sürüler halinde göçer olarak yetiştirilmektedir.

 


ZOM:

VERİM YÖNÜ: Kombine, et, süt, döl ve yapağı

YETİŞTİRME ALANI: Karacadağ bölgesinin Alatosun Beldesi, Bayırkonak ve Ovabağ köyleri arasında kalan yörede yoğun olarak yetiştirilmektedir. Karacadağ bölgesi dışında Şanlıurfa (Siverek, Viranşehir ilçeleri) ve Mardin (Derik ilçesi) illeri arasında da yetiştiriciliği yapılmaktadır.

GENEL TANIMI: Vücutları genel olarak bej veya beyaz-krem rengindedir. Vücudun çeşitli yerlerinde özellikle baş, ağız, göz, kuyruk ve bacaklarda siyah lekeler görülür. Vücut sağlam ve iri yapılı olup bacaklar uzun ve kuvvetlidir. Koçlarda baş hafif dışbükeydir. Koyunlarda baş, uzun ve dar olup boyun kısmı uzundur. Gözler bal ve kahverengidir. Kulaklar orta büyüklükte ve yanlara doğru yatıktır. Boyun kısmı yapağılı bacaklar yapağısızdır. Yapağı kaba karışıktır.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Zom koyunlarının sürü içgüdüsü, yürüme, otlama, hastalıklara karşı direnç yeteneği iyidir. Yetiştirildiği yerin taşlık arazi yapısına sıcak ve kurak iklime uyumlu, dayanıklı, yaşama gücü ve adaptasyon yeteneği yüksektir. Proje sürülerinde kuzuların 90 günlük yaşta ortalama canlı ağırlıkları 23.7 kg ulaşmakta, 39.7 kg canlı ağırlığında kuzulara da rastlanmaktadır.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinin genelinde görülür. Aile işletmelerinde 100 baştan büyük sürüler halinde yetiştirilmektedir.

 


KARAKAŞ KOYUNU:

VERİM YÖNÜ: Kombine; et, süt, yapağı ve döl verimi

YETİŞTİRME ALANI: Van, Batman, Siirt, Bitlis, Bingöl, Malatya ve Elazığ, Diyarbakır illerinde özellikle de Çermik, Çüngüş ve Ergani ilçelerinde yetiştirilmektedir.

GENEL TANIMI: Vücut dar ve uzun sırt hattı ise düz bir yapı arz etmekle beraber bazılarında çukurluklara da rastlanabilir. Baş uzun ve dar, yüz çıplak, boyun uzun ve çıplaktır. Koçlarda, koç başlılık hakimdir. Kulaklar uzun ve sarkık, bacaklar uzun ve çıplaktır. Tırnaklar sağlam ve serttir. Vücut rengi beyazdır. Genellikle baş burun, göz çevresi, kulak ve ayaklarda siyah lekeler mevcuttur. Baş, boyun altı ve bacaklar yapağısızdır. Yapağı kaba-karışık ve seyrektir. Deri rengi beyazdır. Koçlar da helezonik boynuzlar görüldüğü gibi gelişmemiş boynuzlara da rastlanırken koyunlar ise boynuzsuzdur. Kuyruk, yağlı kuyruklu bir yapıya sahip olup S şeklinde bir yapı arz etmektedir.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Her türlü iklim koşuluna adaptasyon yeteneği yüksektir. Sevk ve idaresi kolay bir ırktır. Sürü ve analık içgüdüsü yüksektir. Uzun mesafe yürüyüşlerine dayanıklıdır. Dudak yapısının ince olmasından dolayı fakir meralardan oldukça iyi yararlanır. Proje sürülerinde kuzular 90. günde ortalama 17.30 kg canlı ağırlığa ulaşmakta, 37.06 kg olan bireylere de rastlanmaktadır.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Barınak istekleri bakımından basit ve düşük maliyetli, yöresel malzemeler kullanılan ağıllarda barındırılırlar. Aile, köy veya şahıs sürülerinde 50-500 başlık gruplar halinde yetiştirilirler.

 


EŞME KOYUNU: Başta Uşak ili Eşme ilçesi olmak üzere Uşak iline ait diğer ilçelerde de yaygın olarak yetiştiriciliği yapılmaktadır. Et üretimi ve kalitesi bakımından ön plana çıkmasının yanında döl verimi de göz ardı edilmeyecek düzeydedir. Vücut tamamen beyaz renkli tüylerle kaplıdır. İnce kuyrukludur. Erkeklerin tamamı spiral boynuzludur. Dişiler genelde boynuzsuzdur. Orta büyüklükte kulak yapısına sahiptir. Diğer yerli ırklarımıza benzer baş yapısına sahiptir.

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER: Doğuran koyun başına kuzu verimi 1.42, ergin dişilerde canlı ağırlık 55-60 kg, erkekler-de 65-70 kg'dır. Ortalama doğum ağırlığı 3,5-4,0 kg, sütten kesimde canlı ağırlık 25-30 kg'dır.

YETİŞTİRME KOŞULLARI: Yetiştiricilik yerleşik aile işletmeleri şeklinde yapılmaktadır. Hayvanlar yaz ve kış aylarında kapalı barınaklarda barındırılmaktadır. Kışın meraya ek olarak ek besleme uygulanmaktadır. Yazın ise hayvanlar tamamen merada otlatılmakta ve ek besleme yapılmamaktadır.

 


NORDUZ KOYUNU: (Van İli Gürpınar ilçesi Norduz Bölgesi / Kombine, et verimi öncelikli)

Yüksek yapılıdır. Boyun tamamı yapağı ile kaplıdır. beyazdan sonra kül rengi çoğunlukta olup az miktarda gri beyaz ve kahverengi beyaz renklilere de rastlanmaktadır. Vücudun çift yerlerinde özellikle koçbaşlı, kâküllü ve küpelilerde başta siyah lekeler görülür. Erkekler boynuzlu, dişilerin yaklaşık yarısı boynuzludur. Yağlı kuyrukludur. Kuyruk üç parçalı olup üçüncü parça, birinci parçadan uzun ve aşağıya doğru sarkar.

Sürü ve analık iç güdüsü, yürüme, otlama yeteneği ile sevk ve idare kolaylığı iyidir. Yetiştirildiği bölgede dayanıklılık, yaşama gücü ve adaptasyon yeteneği yüksektir. Yüksek bacaklıdır. Engebeli ve eğimli arazi yapısına sahip, bitki örtüsü ve su kaynaklarınca zengin olan Norduz Bölgesindeki alçak ve yüksek otlaklarda yetiştirilmektedir.

 

 


GÖKÇEADA: (Gökçeada, Çanakkale ve Kuzey Batı Anadolu / Kombine, süt ve et)

Küçük yapılıdır. Vücut beyaz, göz, ağız, burun ucu, kulak ve ayaklarda siyah lekeler görülür. Erkekler kuvvetli spiral boynuzlu, dişiler boynuzsuzdur. Yağsız,ince ve uzun kuyrukludur.Süt verimi ve yaşama gücü oldukça yüksektir. Sert iklimli bölgelerde de yetiştirilebilmektedir. Çobansız sürüler halinde, yarı yaban yaşam sürer. Erken yaşta cinsel olgunluğa erişir. Hastalıklara dayanıklıdır, her hangi bir aşılama programı uygulanmaksızın yetiştirilebilir.

En çok Gökçeada (İmroz) adasında engebeli ve dağlık arazide, düşük kaliteli mera alanlarında çobansız olarak yetiştirilmektedir. Yarı entansif yetiştiricilik uygulamalarına da rastlanmaktadır. Ağır kış koşullarında barınaklara alınan koyunlara ek yemleme uygulanmaktadır.

 

 


ACIPAYAM: (Denizli, Afyon, İsparta ve Antalya / Kombine, et ve süt)

Acıpayam Tarım İşletmesinde geliştirilen ırk, % 50 İvesi, % 25 Dağlıç ve %25 Doğu Friz genotipi taşır. Vücut iri yapılı, renk beyaz ve lekesizdir. Baş genelde beyaz olmakla birlikte kahverengi veya siyah lekeli olanlara da rastlanır. Kaba yapağılıdır. Koçlar ve koyunlar boynuzsuzdur. Kuyruk tek parçalı, oval, orta büyüklükte, yağlı ve uca doğru incelerek uzanır.

Güç çevre şartlarına dayanıklı ve hastalıklara dirençlidir. Dağlıç ırkının yetiştirildiği ekstansif koşullara uyum sağlayabilir. Yağlı ve büyük kuyruklu Dağlıç'ları doğal olarak aşabilmektedir.

Yetiştiricinin koç talebini karşılamak üzere Gözlü Tarım İşletmesinde 1200 başlık damızlık bir sürü yetiştirilmektedir. Yayılma alanında mera genellikle zayıftır. Basit ağıllarda, sundurma veya rüzgar almayan koruluklarda barındırılır. Bakım besleme koşulları yayılma alanında nispeten iyi olan işletmelerde yetiştirilmektedir.

 

 


MALYA: (Başta Kırşehir ili ve çevresi olmak üzere Orta Anadolu / Kombine, et ve yapağı)

Akkaraman ırkı ile Alman Yapağı Et Merinosunun melezlenmesiyle elde edilmiştir. Merinos x Akkaraman G1 dişiler, Akkaraman koçlarına verilerek Malya tipi oluşturulmuştur. Bacaklar uzun ve vücut Akkaramandan daha iridir. Renk beyazdır, baş ve bacaklarda siyah lekeler bulunabilir. Baş ve boyun altı yapağılı, bacak alt kısımları yapağısızdır. Erkekler ve dişiler boynuzsuzdur. Yarım yağlı kuyrukludur. Kuyruk vücuda bağlantı noktasında geniş olup aşağıya doğru daralır.

Kurak iklime çok iyi uyum sağlamıştır. Bozkır iklimine ve kurak şartlara iyi adapte olmuştur. Bakım ve besleme koşulları iyi olan işletmelerde yetiştiriciliği tercih edilir. Damızlık olarak yetiştiriciliği Malya Tarım İşletmesi Müdürlüğü'nde yapılmaktadır.

 

 


HEMŞİN: (Doğu Karadeniz Bölgesinde Artvin ve Rize illeri / Kombine, et ve süt)

Vücut sağlam ve orta iriliktedir. Genel olarak boyun kısa, göğüs nispeten dar, sağrı ve bacaklar orta yüksekliktedir. Sağrı cidagodan biraz yüksektir. Küçük kulaklıdır. Kulaksız koyunlar da bulunmaktadır. Vücut rengi genellikle siyahtan kahverengiye kadar değişmekte ve kirli beyaz olanlarına da rastlanmaktadır. Beyaz renkli olanlarda göz kenarları, alın ve bacaklarda siyah lekeler bulunmaktadır. Yüz ve baş genel olarak yapağılıdır. Arka bacaklar ince yapağı ile kaplıdır. Çoğunlukla boynuzsuzdur. Boynuzu olan erkeklerde boynuz büyük ve helezonidir. Dişilerde zayıf boynuz görülebilir. Kuyruk yapısı tek parça olup dip kısmı geniş, tarsal bölgesine doğru daralır ve uç kısmında ince bir parça bulunur.


 

Yerli ırklar içinde en uzun kuyruk yapısına sahiptir. Engebeli ve kayalık bölgelerde yürüme ve tırmanma yeteneği çok iyidir. Yüksek rakımlı ve fakir meraları çok iyi değerlendirir. Dayanıklılık, yaşama gücü ve kötü çevre koşullarına adaptasyon yeteneği yüksektir. Analık ve sürü içgüdüsü yüksek, hırçın tabiatlıdır.

Yağışlı ve nemli Doğu Karadeniz iklimine iyi uyum sağlam ıştır. Yüksek ve dağlık bölge meralarını çok iyi değerlendirir. Karlı dönemlerde açık veya bir tarafı kapalı ağıllarda barındırılır. Bu dönemde besleme kaba yem ağırlıklıdır.

 

 


HERİK: (Amasya ili ve ilçeleri / Kombine, et, süt ve yapağı)

Akkaraman ve Morkaraman koyunlarının, Karayaka koçlarıyla melezlenmesiyle elde edilmiş yarım yağlı kuyruklu ve kaba yapağılı bir tiptir. Vücut ve baş orta büyüklükte olup erkeklerde burun dışbükeydir. Boyun ve bacaklar orta uzunluktadır. Sağrı cidagodan biraz yüksektir. Yapağısı genel olarak beyazdır, kahverengi -siyah olanlara da rastlanır. Vücudun yapağısız kısımları olan; baş ve bacaklarda siyah kahverengi leke ya da benekler görülür.

Genel olarak erkekler boynuzlu dişiler boynuzsuzdur. Boynuz, erkeklerde baştan öne ve yana doğru açılan kıvrımlı ve kuvvetli, dişilerde ise zayıftır. Kuyruk vücuda bağlantı noktasında geniş, aşağıya indikçe daralır ve tarsal eklemlere bazen daha da aşağıya uzanır. Kuyruğun geniş kısmı genel olarak düz olup, bazılarında iki parçalı yapıyı andıran oluk görülür. Kuyruk ucu genel olarak yağlıdır.

Hırçın ve tedirgin yapılıdır. Dışarıdan gelecek en ufak uyarıya dahi duyarlıdır. Düşük rakımlı tepelik alanlar ile düz arazilerde yetiştirilir. Sıcağa karşı duyarlı olup, yağışlı ve nemli hava şartlarına uyum sağlamıştır.

 

 


TUJ: (Kars ili, Çıldır ilçesi ve Ardahan, Iğdır İlleri / Kombine, et, yapağı ve süt)

Genellikle vücut küçük yapılıdır. Baş küçük, profili düz ve sarkık kulaklıdır. Alnın göze kadar ola n kısmı kısımları genellikle çıplaktır. Vücut parlak beyaz renktedir. Burun, göz ve ağız etrafı ile ayaklarda siyah pigment bulunur. Göz etrafında, tarsal ve carpal eklemlerinde koyu renk tercih edilir. İncikleri siyah veya kahverengi olanlara da rastlanmaktadır. Tırnakta koyu gri tondan siyaha yakın bir renk dağılımı gözlenmektedir.

Tırnak üstünde siyah pigmentasyon görülür. Yapağı kaba karışık ve halı tipidir. Erkekler boynuzlu, boynuz öne doğru helezoniktir. Dişiler boynuzsuzdur, boynuzlulara da rastlanmaktadır. Oyluğu yağlı bir ırktır. Kuyruk çok kısa ve kuyruk omurları orta kısımda yukarıya doğru bükülmüş, ince ve yağsız kuyruk ucu aşağıya doğru yönelmiştir. Bundan dolayı kuyruğun yünsüz, çıplak alt tarafı arkadan bakılınca görülür.

Sürü içgüdüsü, analık içgüdüsü ve yürüme yeteneği iyidir. Yapağı incelik ve uzunluk bakımından oldukça bir örnektir. Dağlık, yüksek rakımlı ve engebeli arazi şartlarına sahip bölgelerde yetiştirilir. Meraları iyi değerlendirir.

 

 


KARAGÜL: (Tokat ili ve çevresi / Kombine, et, süt ve post)

Vücut yapısı küçüktür. Baş orta büyüklükte, boyun kısa ve kalın, bacaklar orta uzunluktadır. Cidago, sırt ve sağrı hemen hemen eşit yükseklikte olup yandan bakıldığında sırt düz bir hat gibi görülür. Yaygın vücut rengi siyahtır. Siyah dışında kahverengi, gri ve beyaz olanları da görülür. Yapağısı kaba karışıktır. Yapağı lif çapı bireysel olarak değişiklik göstermektedir.

Kuzuları parlak, bukleli ve kürk yapımına uygun kıl örtüsüne sahiptir. Erkekler boynuzlu dişiler ise genel olarak boynuzsuzdur . Dişilerde boynuzluluk oranı %13 civarındadır. Boynuz yapısı, erkeklerde baştan öne doğru açılan kuvvetli ve kıvrımlı, dişilerde ise tek kıvrımla kulak arkasından öne doğru ve zayıf yapılıdır. Yağlı kuyrukludur.

Yetersiz çevre şartlarına dayanıklıdır. Hastalıklara dirençlidir. Yeni doğ muş kuzularda kıl örtüsü bukleli ve parlak yapıda iken, kısa süre sonra bukleler düzleşerek mat ve son derece kaba yapağı halini alır. Bozkır iklimi ve kurak şartlara iyi adapte olmuştur. Özel bakım ve besleme istemez. Yetersiz mera, bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Yetiştiriciliğinde yaylacılık geleneği yaygındır. Sürüler meraya genelde akşam ve gece çıkarılır.

 

 


GÜNEY KARAMAN: (Antalya, Mersin, Hatay ve Gaziantep illeri / Kombine, et ve süt)

Küçük yapılıdır. Beyaz, gri, kahverengi, kızıl, siyah ve alacalı renklileri bulunmaktadır. Özellikle siyah olanlarda renk, yaş ilerledikçe kırçıllaşmaktadır. Erkekler boynuzlu, dişiler nadiren boynuzludur. Yağlı kuyrukludur. Kuyruğun ortasında bir oluk yer almaktadır. Kuyruğun uç kısmı parmak şeklinde aşağı sarkar.

Sıcak ve kurak iklime, uzun yol yürüyüşlerine dayanıklıdır. Sürü içgüdüsü gelişmiştir. Kışları Toros dağlarının eteklerinde geçirip ilkbaharda otlatılarak, 2000-2500 m yükseklikteki yaylalara çıkarılır. Geç sonbaharda kış otlaklarına geri döner. Genel olarak açık alanlarda bulundurulur. Kış mevsiminde yağıştan korumak ve geceletilmek üzere basit barınaklara alınır. Doğumlar genelde dışarıda, doğada olur.

 

 


ÇİNE ÇAPARİ: (Aydın ili, Çine ve Bozdoğan ilçeleri ve Madran Dağı / Kombine, et ve süt)

Vücut orta büyüklüktedir. Baş vücuda göre biraz küçük, kulaklar orta büyüklükte ve sarkıktır. Vücut genellikle bej veya açık gri renkte, baş, kulaklar, bacaklar ve karın altı kahverengiden siyaha kadar değişebilen tonlardaki renkle ya da bu renkleri içeren lekelerle kaplıdır. Kaba karışık yapağılıdır. Erkekler güçlü spiral boynuzlu, dişiler çoğunlukla boynuzsuzdur. Yağlı kuyruklu olup diğer yağlı kuyruklu yerli koyun ırklarından daha toplu bir kuyruk yapısına sahiptir. Kuyruk ucu ince ve içe kıvrıktır. Sağıma elverişli iri meme başlarına sahiptir.

Genelde dağlık alanlarda yerleşik aile işletmesi şeklinde sundurma tipi veya kargı ve çalılarla oluşturulmuş basit barınaklarda yetiştirilmektedir. Yaz aylarında gündüz, kış aylarında ise gece barınakta tutulmaktadır. Genelde tepe ve dağlık alanlarda otlatılmaktadır. Meraları yaz ve sonbahar başlangıcında genelde zayıf kuru otlarla, diğer dönemlerde ise çok güçlü sayılmayacak yeşil otlarla kaplıdır. Aşım veya doğum dönemi gibi kritik süreçlerde ekonomik gücü yeterli olan yetiştiriciler meraya ilaveten çok az miktarda kesif yem desteği sağlayabilmektedir.

 

KAYNAK: TÜRKİYE DAMIZLIK KOYUN KEÇİ YETİŞTİRİCİLERİ MERKEZ BİRLİĞİ


Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest Addthis
Online Alışveriş Hemen Ara